Konular
Akdeniz diyeti, uzun süreli bir diyet olarak Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerin geleneksel mutfağına dayanan bitki bazlı bir diyettir. Akdeniz diyeti, bölgenin geleneksel lezzetlerini ve pişirme yöntemlerini içeren, sebze, meyve, bakliyat, kuruyemiş, tahıl, balık ve zeytinyağı yönünden zengin bir diyettir. Bunun ötesinde, süt ve beyaz et orta düzeydedir; et tüketimi minimumdur. Doktorların tavsiye ettiği bu beslenme yaklaşımı ile kronik hastalıkları önleyebilir ve uzun vadede sağlıklı kalabilir; beyin ve kalp sağlığınızı koruyarak kalp krizi ve felç riskinizi önleyebilir, kan şekerinizi dengede tutabilirsiniz. Peki, Akdeniz diyeti nedir? Nasıl yapılır?
Akdeniz diyeti, kurallı bir beslenme planından ziyade yemeye dayalı bir beslenme planıdır. Akdeniz’i çevreleyen ülkelerin geleneksel yemek pişirme ve yeme alışkanlıklarına dayanan bir diyettir, bu nedenle adı Akdeniz diyetidir. Akdeniz diyeti dünya çapında Med diyeti olarak da bilinir. Akdeniz Diyet Piramidi ilk olarak 1993 yılında Harvard Halk Sağlığı ve Dünya Sağlık Örgütü ile iş birliği içinde oluşturuldu. Takip eden yıllarda Akdeniz diyetinin popülaritesi giderek arttı.
Akdeniz beslenme tarzının beslenme piramidine bakıldığında, piramidin tabanında sosyal yaşam ve kalabalık ortamlarda yemek yeme gibi sosyal yaşamı desteklemeye vurgu yapılır. Piramidin üst katmanlarına bakıldıkça sebze, meyve, zeytinyağı ve tahıl grubu; bir üst katmanında deniz ürünleri, bir üst katmanında süt ürünleri, yumurta, tavuk eti; en üst katmanda ise kırmızı et ve tatlılar bulunuyor. Bu tür bir beslenme şekline eşlikçi olarak su tüketimi ve dilerseniz 1-2 kadeh kırmızı şarap eklenebileceği de belirtilmiştir.
Akdeniz diyeti, dengeli bir beslenme için her bir besin grubundan ne kadar yemeniz gerektiğine dair bir rehber gibidir. Kalori saymaya veya makro besinleri (protein, yağ, karbonhidratlar) takip etmeye gerek yok. Tek tek gıdalara değil, diyetin genel kalitesine odaklanmak önemlidir. Besin değeri yüksek besinler tercih edilerek kalorisi yüksek ve besin değeri düşük besinlerden kaçınılmalıdır.
Taze ürünler mümkün olduğunca az işlenerek tüketilmelidir. Sebzeler, kepekli tahıllar, baklagiller ve yağsız protein bir öğünün tamamını veya çoğunu oluşturmalıdır. Yemekler az miktarda balık, et ve yumurta içerebilir. Taze/kuru meyve, yoğurt, kuruyemiş, avokado gibi sağlıklı atıştırmalık seçenekleriniz olsun. En önemli içecek sudur. Çay, kahve, bitki çayı, maden suyu gibi içecekler şeker veya krema içermemelidir. Şarap da ölçülü olarak tüketilmelidir.
Kahvaltı: 1 tane yumurta, 1 dilim az yağlı beyaz peynir, kepekli ekmek, domates, salatalık
Öğlen: Ton balıklı bol yeşillikli salata ve 1 dilim kepekli ekmek
Ara Öğün: Yarım yağlı süt ve badem
Akşam: Zeytinyağlı sebze yemeği, yarım yağlı yoğurt, salata
Ara Öğün: Dilediğiniz 1 meyve
Kahvaltı: 2 dilim beyaz peynir, zeytin, 1 dilim kepek ekmeği, domates, salatalık, yeşillik
Öğlen: Fırında ızgara sebze, makarna ve ayran
Ara Öğün: Dilediğiniz 1 meyve ve fındık
Akşam: Zeytinyağlı bakliyat yemeği, yarım yağlı yoğurt, salata
Ara Öğün: Yarım yağlı süt ve dilediğiniz 1 meyve
Kahvaltı: Yarım yağlı yoğurt, 3 kaşık yulaf ezmesi, dilediğiniz 1 meyve
Öğlen: Peynirli ve avokadolu salata, 1 dilim kepekli ekmek, ayran
Ara Öğün: Yarım yağlı süt ve ceviz
Akşam: Izgara balık ve bol yeşillikli salata
Ara Öğün: Dilediğiniz 1 meyve
Kahvaltı: Peynirli omlet, zeytin, 1 dilim kepek ekmeği ve yeşillik
Öğlen: Zeytinyağlı bakliyat yemeği, yarım yağlı yoğurt, salata
Ara Öğün: Dilediğiniz 1 meyve ve badem
Akşam: Zeytinyağlı sebze yemeği, bulgur pilavı, ayran
Ara Öğün: Yarım yağlı yoğurt ve ceviz
Kahvaltı: Lor peyniri, ceviz, 1 dilim kepek ekmeği, domates, salatalık
Öğlen: Haşlanmış mercimekli salata ve ayran
Ara Öğün: 1 kâse yoğurt, dilediğiniz 1 meyve
Akşam: Zeytinyağlı sebze yemeği, salata, 1 dilim kepek ekmeği
Ara Öğün: Dilediğiniz 1 meyve
Kahvaltı: Yarım yağlı süt, fındık, 2 yemek kaşığı yulaf ezmesi, dilediğiniz 1 meyve
Öğlen: Sebzeli makarna, ayran, salata
Ara Öğün: Dilediğiniz 1 meyve, ceviz
Akşam: Izgara Tavuk, yarım yağlı yoğurt, haşlama sebze
Ara Öğün: Yarım yağlı süt, dilediğiniz 1 meyve
Kahvaltı: Menemen, yarım yağlı beyaz peynir, 1 dilim kepek ekmeği, yeşillik
Öğlen: Tam tahıl ekmeğine yapılmış sandviç, ayran
Ara Öğün: Dilediğiniz 1 meyve, badem
Akşam: Çorba, zeytinyağlı bakliyat yemeği, salata
Ara Öğün: Yarım yağlı süt